حفاظت در برابر صاعقه
حفاظت اولیه عبارتست از حفاظت جلد خارجی ساختمانها و تجهیزات در برابر اصابت مستقیم صاعقه . بدین معنی که یک نقطه ترجیحی ایجاد می شود تا با تمهیداتی که از قبل بسترآنها تامین شده ، جریانات ناشی از برخورد صاعقه به آن نقطه ، بصورت ایمن به سیستم زمین منتقل شود .حفاظت اولیه عبارتست از حفاظت جلد خارجی ساختماها و تجهیزات در برابر اصابت مستقیم صاعقه . بدین معنی که یک نقطه ترجیحی ایجاد می شود تا با تمهیداتی که از قبل بسترآنها تامین شده ، جریانات ناشی از برخورد صاعقه به آن نقطه ، بصورت ایمن به سیستم زمین منتقل شود .حفاظت اولیه عبارتست از حفاظت جلد خارجی ساختماها و تجهیزات در برابر اصابت مستقیم صاعقه . بدین معنی که یک نقطه ترجیحی ایجاد می شود تا با تمهیداتی که از قبل بسترآنها تامین شده ، جریانات ناشی از برخورد صاعقه به آن نقطه ، بصورت ایمن به سیستم زمین منتقل شود .حفاظت اولیه عبارتست از حفاظت جلد خارجی ساختماها و تجهیزات در برابر اصابت مستقیم صاعقه . بدین معنی که یک نقطه ترجیحی ایجاد می شود تا با تمهیداتی که از قبل بسترآنها تامین شده ، جریانات ناشی از برخورد صاعقه به آن نقطه ، بصورت ایمن به سیستم زمین منتقل شود .حفاظت اولیه عبارتست از حفاظت جلد خارجی ساختماها و تجهیزات در برابر اصابت مستقیم صاعقه . بدین معنی که یک نقطه ترجیحی ایجاد می شود تا با تمهیداتی که از قبل بسترآنها تامین شده ، جریانات ناشی از برخورد صاعقه به آن نقطه ، بصورت ایمن به سیستم زمین منتقل شود
برخی اصطلاحات :
صاعقه گیر اکتیو و پسیو :
صاعقه گیر پسیو یک برقگیر ساده میله ایست که با تجمع بارها در نوک تیز آن ، تقطه ترجیحی برخورد صاعقه را تامین می کند . از انجائیکه این مقدار فضای یونیزه شده بسیار محدود است با روشهای متعدد سعی بر این شده تجمع بارها یا یونیزاسیون فضای اطراف برقگیر افزایش یابد . در برقگیرهای پیزوالکتریک عبور باد اینکار را می کند و در انواع خورشیدی ، نیروی خورشید . در انواع صاعقه گیر رادیواکتیو هم از نیمه عمر عناصر رادیواکتیو بهره برده می شد که امروزه استفاده از این نوع صاعقه گیر ممنوع است . بطور کلی صاعقه گیرهایی که با روشهایی غیر از شکل فیزیکی به یونیزاسیون هوای اطراف خود فعالند ، صاعقه گیر فعال یا اکتیو گفته می شود . شعاع پوششی یک صاعقه گیر اکتیو در مقایسه با نوع پسیو بسیار بیشتر می باشد .
ΔT یا Advanced Time :
ΔT که به Advanced Time نیز شناخته می شود عبارتست از زمانی که یک صاعقه گیر اکتیو قبل از یک برقگیر ساده عمل می کند . در اصل مهمترین مشخصه یک صاعقه گیر اکتیو ، این پارامتر است .
شعاع گوی یونیزه شونده :
عبارتست از شعاع کره ای فرضی که به اندازه آن یونیزاسیون هوا اتفاق می افتد . بعبارتی دیگر این شعاع فاصله ایست که لیدر های صاعقه می توانند از صاعقه گیر دور شوند . سرعت حرکت لیدر های صاعقه 1000 کیلومتر بر ثانیه ( 10 به توان 6 ) درنظر گرفته می شود . بعنوان مثال لیدر صاعقه ای با سرعت 1000 کیلومتر بر ثانیه از صاعقه گیری با ΔT برابر 60 میکروثانیه ( 10 به توان منفی 6 ) شعاع 60 متری را تامین خوهد کرد .
تئوری گوی غلطان :
نظریه ایست که در آن صاعقه به گوی هایی تشبیه می شود که شعاع آن بصورت نمایی مرتبط با مقدار جریان صاعقه است . هرچه مقدار جریان صاعقه بیشتر باشد ، شعاع گوی کمتر خواهد بود . در بررسی احتمال برخورد صاعقه این مقادیر در چهار سطح تقسیم بندی می شوند . در سطح یک حفاظتی شعاع کوی غاطان 20 متر ، در سطح دو برابر 30 متر ، در سطح سه برابر 45 متر و در سطح حفاظتی چهار برابر 60 متر است . در سطح حفاظتی مدنظر برای سازه ، یکی از این گوی ها روی آن حرکت داده می شود و نقاطی که گوی به سازه برخورد می کند لازمست مورد حفاظت قرار گیرد .
سطح حفاظتی :
سطح یا کلاس حفاظتی عبارتست از تقسیم بندی احتمال برخورد صاعقه هایی با مقدار جریان مختلف در چهار دسته متفاوت . سطح حفاظتی متناسب با هر سازه و یا محل مورد نظر برای حفاظتی باید با محاسبات ریسک صاعقه تعیین شود . بعبارت ساده در سطح حفاظتی چهار صاعقه های کوچک و عمومی به سازه اصابت می کنند که تعداد و احتمال برخوردشان نسبت به صاعقه های سطح یک بیشتر است اما در سطح حفاظتی یک احتمال اصابت صاعقه های بزرگ نیز در نظر گرفته می شود و سازه 98 درصد و با در نظر گرفتن شرایطی حداکثر 99 درصد حفاظت را تامین خواهد کرد .
سطوح پیشرفته حفاظتی :
در آخرین نسخه استاندارد NFC 17 102 یعنی نسخه 2011 که در آن بصورت تخصصی در مورد سیستم حفاظت در برابر صاعقه به روش اکتیو صحبت شده است ، بهبود کلاس حفاتی را به حصول شرایطی منوط کرده است . بدینصورت که اگر در سیستم حفاظت در برابر صاعقه ای در کلاس یک ؛ هادی های نزولی در بالا و پائین ساختمان ، به اسکلت فلزی و یا میلگردهای همبندی شده داخل بتن متصل شوند ، کلاس حفاظتی به یک سطح بالاتر ارتقاء پیدا می کند که بصورت +I نمایش داده می شود . اما درصورتیکه در کلاس حفاظتی +I ، از شعاع تعیین شده توسط جدولهای موجود به میزان 40 درصد کم کنیم و همچنان ساختمان در محدوده پوشش حفاظتی صاعقه گیر فعال قرار گیرد ، کلاس حفاظتی به کلاس ++I ارتقاء خواهد یافت .
در زیر نمونه هایی از صاعقه گیرهای اتمسفریک یا الکترونیک-خازنی تولید شرکت اپلیکاسیون تکنولوجیکاس اسپانیا را مشاهده می کنید .
